BẢN TIN NHÂN SỰ NGÀY 14-15/6/2025: Những Thay Đổi Chính Sách, Thách Thức Lao Động Trẻ và Đẩy Mạnh Chuyển Đổi Số – Lời Khuyên Cho HR Chuyên Nghiệp

Những ngày giữa tháng 6 năm 2025 đang mang đến nhiều thông tin quan trọng định hình thị trường lao động Việt Nam, từ những cập nhật về mức lương tối thiểu vùng, quy định trợ cấp thất nghiệp, đến những thay đổi về chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) và định hướng về việc làm cho lao động trẻ. Bên cạnh đó, việc Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo mới và tiến triển trong đàm phán thương mại quốc tế cũng đang tạo ra những tác động nhất định. Đặc biệt, sự chuyển đổi số mạnh mẽ trong thủ tục hành chính tại Hà Nội hứa hẹn một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn. BẢN TIN NHÂN SỰ NGÀY 14-15/6/2025 này sẽ đi sâu vào phân tích 10 sự kiện nổi bật, đồng thời cung cấp những lời khuyên chiến lược và thiết thực dành cho các chuyên gia nhân sự, giúp họ có thể nắm bắt kịp thời các thay đổi, ứng phó hiệu quả với các thách thức và đưa ra những quyết định quản lý nguồn nhân lực sáng suốt.

1. Mức lương tối thiểu vùng của 34 tỉnh, thành mới từ 1/7 thay đổi ra sao?

• Nội dung tin: Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 128 về quy định phân quyền, phân cấp trong quản lý nhà nước lĩnh vực nội vụ, trong đó công bố danh mục địa bàn cấp xã áp dụng mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động kể từ ngày 1/7/2025. Theo Nghị định số 74 của Chính phủ, mức lương tối thiểu vùng hiện hành là: vùng I: 4.960.000 đồng/tháng (23.800 đồng/giờ); vùng II: 4.410.000 đồng/tháng (21.200 đồng/giờ); vùng III: 3.860.000 đồng/tháng (18.600 đồng/giờ); vùng IV: 3.450.000 đồng/tháng (16.600 đồng/giờ). Điều đặc biệt cần lưu ý là trong trường hợp mức lương mới thấp hơn so với mức lương tối thiểu đang áp dụng (theo quy định trước ngày 1/7), người sử dụng lao động vẫn tiếp tục áp dụng mức lương tối thiểu theo địa bàn cấp huyện như trước ngày 1/7. Việc này sẽ được duy trì cho đến khi Chính phủ ban hành quy định mới.

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự cần khẩn trương rà soát lại địa bàn hoạt động của doanh nghiệp và đối chiếu với danh mục địa bàn cấp xã mới được công bố để xác định mức lương tối thiểu vùng áp dụng. HR cần đặc biệt lưu ý quy định về việc duy trì mức lương tối thiểu cũ nếu mức mới thấp hơn, tránh việc giảm lương trái phép. Việc cập nhật kịp thời và chính xác các thay đổi này sẽ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, đồng thời xây dựng chính sách lương thưởng công bằng, minh bạch, tạo sự ổn định cho người lao động.

2. Vì sao tỷ lệ lao động trẻ thất nghiệp cao?

• Nội dung tin: Trong những tháng đầu năm 2025, thị trường lao động TP.HCM có nhiều biến động. Thống kê của Sở Nội vụ cho thấy, hiện thành phố có gần 50.000 người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp. Điều đáng chú ý là trong số lao động thất nghiệp, lượng lao động trẻ dưới 35 tuổi chiếm tỷ lệ cao với gần 22.400 người, tương đương hơn 49%. Các chuyên gia nhận định, việc ứng phó với sự thay đổi chóng mặt của nghề nghiệp và khoa học công nghệ không thực sự khó, quan trọng nhất là thái độ của người lao động liệu họ có chấp nhận và sẵn sàng thay đổi để phù hợp với xu thế hay không. “Chấp nhận thay đổi, chấp nhận làm việc, tôi tin họ sẽ làm được. Đôi khi việc chọn người, chứ không phải người chọn việc, họ muốn ổn định mãi đến khi về hưu cũng khó vì xu thế vốn dĩ nó là thế, cơ hội không chờ đợi ai cả, phải không ngừng học tập, trao đổi kỹ năng, kiến thức mới để không tự đánh mất đi cơ hội của chính mình”.

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự cần quan tâm đặc biệt đến tỷ lệ thất nghiệp cao ở lao động trẻ và chủ động xây dựng các chương trình đào tạo, phát triển kỹ năng cho nhóm đối tượng này. HR nên khuyến khích và tạo điều kiện cho nhân viên trẻ tham gia các khóa học nâng cao kỹ năng số, kỹ năng mềm và kỹ năng thích ứng với công nghệ mới. Đồng thời, cần thay đổi tư duy tuyển dụng, tập trung vào tiềm năng và khả năng học hỏi của ứng viên thay vì chỉ nhìn vào kinh nghiệm. Việc tạo ra môi trường làm việc khuyến khích học tập liên tục và chấp nhận sự thay đổi sẽ giúp doanh nghiệp thu hút và giữ chân được nhân tài trẻ, đồng thời giảm thiểu rủi ro thất nghiệp cho họ.

Để cập nhật thêm các xu hướng thị trường lao động trong việc giữ chân người giỏi, nâng cao hiệu suất và xây dựng môi trường làm việc lý tưởng, hãy tham gia ngay KHÓA HỌC TRAI NGHIỆM NHÂN VIÊN – EMPLOYEE EXPERIENCE (EX)

3. Quốc hội thông qua Luật Việc làm sửa đổi, chốt mức trợ cấp thất nghiệp

• Nội dung tin: Với 455/459 đại biểu có mặt tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 95,19%), Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Việc làm (sửa đổi). Điều 39 của Luật vừa được thông qua quy định: “Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 06 tháng đã đóng bảo hiểm thất nghiệp gần nhất trước khi chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc chấm dứt làm việc nhưng tối đa không quá 05 lần mức lương tối thiểu tháng theo vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại tháng cuối cùng đóng bảo hiểm thất nghiệp”.

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự cần thông báo rõ ràng và kịp thời cho toàn thể người lao động về mức hưởng trợ cấp thất nghiệp mới theo Luật Việc làm (sửa đổi). HR nên giải thích chi tiết về cách tính mức hưởng và các điều kiện để được hưởng trợ cấp thất nghiệp, đặc biệt là quy định về mức tối đa. Việc này giúp người lao động hiểu rõ quyền lợi của mình, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý và giải quyết các chế độ liên quan đến chấm dứt hợp đồng lao động một cách minh bạch và đúng pháp luật.

4. Từ 1-7, thay thế lương cơ sở bằng mức tham chiếu mới trong BHXH cho cán bộ, công chức

• Nội dung tin: Từ ngày 1/7/2025, Chính phủ sẽ chính thức thay thế mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng bằng một “mức tham chiếu” mới trong bảo hiểm xã hội (BHXH) cho cán bộ, công chức, viên chức. Điều 7 Luật BHXH 2024 quy định: “Mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quyết định dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ BHXH quy định trong luật này. Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước và Quỹ BHXH.” Thêm vào đó, khoản 13 Điều 141 Luật BHXH 2024 quy định: “Khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu quy định tại luật này bằng mức lương cơ sở. Tại thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở đó.”

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự trong các cơ quan, đơn vị nhà nước cần khẩn trương nắm bắt các quy định mới về “mức tham chiếu” thay thế lương cơ sở. HR cần phối hợp với bộ phận tài chính kế toán để đảm bảo việc tính toán mức đóng, mức hưởng các chế độ BHXH cho cán bộ, công chức, viên chức được thực hiện chính xác theo quy định mới. Việc thông báo rõ ràng và kịp thời cho nhân viên về sự thay đổi này sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về quyền lợi bảo hiểm của mình.

Để cập nhật thêm các xu hướng và kiến thức cho nghề Nhân sự và doanh nghiệp, xem thêm ngay BỘ TÀI LIỆU sau.

5. Từ ngày 1-7, những trường hợp nào không được rút BHXH một lần?

• Nội dung tin: Luật BHXH 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 với nhiều nội dung được sửa đổi, bổ sung, đặc biệt là chế độ BHXH một lần. Theo Điều 70 Luật BHXH 2024, người lao động đã chấm dứt tham gia BHXH và có đề nghị thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

  • Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH.
  • Ra nước ngoài để định cư.
  • Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
  • Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng.
  • Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1/7/2025, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm. Như vậy, từ ngày 1/7/2025, nếu không thuộc các đối tượng nêu trên, người lao động sẽ không được rút BHXH một lần.

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự cần nghiên cứu kỹ lưỡng các điều kiện được hưởng BHXH một lần theo Luật BHXH 2024 và truyền thông rõ ràng cho người lao động. HR nên tư vấn cụ thể cho nhân viên về những trường hợp không được rút BHXH một lần từ ngày 1/7/2025, khuyến khích họ bảo lưu thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu khi về già. Việc này giúp người lao động đưa ra quyết định đúng đắn về quyền lợi bảo hiểm của mình và tránh những hiểu lầm không đáng có.

6. Mức đóng BHXH bắt buộc với hộ kinh doanh ra sao?

• Nội dung tin: Từ ngày 1/7/2025, Luật BHXH sửa đổi chính thức có hiệu lực, mở rộng nhóm tham gia BHXH bắt buộc, trong đó có chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký. Theo quy định mới, người thuộc nhóm này sẽ phải tham gia BHXH bắt buộc theo lộ trình, với mức đóng linh hoạt nhưng có giới hạn tối thiểu và tối đa. Cụ thể, chủ hộ kinh doanh là người đứng tên đăng ký kinh doanh, có mã số thuế và hoạt động ổn định, sẽ thuộc diện phải tham gia BHXH bắt buộc. Giai đoạn đầu, từ 1/7, chủ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai sẽ tham gia BHXH bắt buộc; các nhóm còn lại dự kiến áp dụng từ 1/7/2029. Đây là bước mở rộng nhằm bao phủ an sinh cho lực lượng lao động phi chính thức – nhóm chiếm tỉ lệ lớn nhưng ít tiếp cận được BHXH. Theo quy định, mức đóng BHXH của chủ hộ kinh doanh là 25% tiền lương làm căn cứ đóng. Trong đó, 22% đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và 3% vào quỹ ốm đau, thai sản. Mức đóng tối thiểu là 585.000 đồng/tháng (tương đương 25% của 2,34 triệu đồng – mức lương cơ sở hiện hành) và tối đa là 11,7 triệu đồng/tháng (tương đương 25% của 20 lần mức lương cơ sở hiện hành).

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự cần nắm vững các quy định về mức đóng BHXH bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh, đặc biệt là các mốc thời gian áp dụng lộ trình. HR nên phối hợp với các bộ phận liên quan để truyền thông và hỗ trợ các chủ hộ kinh doanh trong việc đăng ký và đóng BHXH theo đúng quy định. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp và các cá nhân liên quan tuân thủ pháp luật mà còn góp phần vào việc mở rộng độ bao phủ an sinh xã hội cho một bộ phận lớn lao động phi chính thức.

7. Chớ xem nhẹ bảo hiểm tai nạn lao động!

• Nội dung tin: Bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện đã mở ra cơ hội hưởng chế độ cho lao động phi chính thức khi họ xảy ra rủi ro. Nhằm mở rộng hơn chính sách của Nhà nước trong việc chủ động phòng ngừa tai nạn lao động (TNLĐ), ngày 1/11/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 143/2024/NĐ-CP về bảo hiểm TNLĐ theo hình thức tự nguyện đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025). Theo đó, người lao động sẽ đăng ký tham gia với cơ quan BHXH theo phương thức đóng 6 tháng một lần (mức đóng bằng 6% tháng lương tối thiểu vùng IV, hiện nay là 3,45 triệu đồng) hoặc 12 tháng một lần (mức đóng bằng 12% tháng lương tối thiểu vùng IV). Khi xảy ra TNLĐ, người tham gia sẽ được giám định mức suy giảm khả năng lao động để hưởng chế độ theo quy định.

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của bảo hiểm tai nạn lao động, đặc biệt là hình thức tự nguyện dành cho lao động phi chính thức. HR nên khuyến khích và tư vấn cho người lao động tự do, lao động bán thời gian hoặc các nhóm lao động phi chính thức khác về lợi ích của việc tham gia bảo hiểm TNLĐ tự nguyện. Việc này không chỉ giúp bảo vệ người lao động khỏi rủi ro mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong việc quan tâm đến an toàn và phúc lợi của toàn bộ lực lượng lao động.

Để cập nhật thêm các xu hướng thị trường lao động trong việc giữ chân người giỏi, nâng cao hiệu suất và xây dựng môi trường làm việc lý tưởng, hãy tham gia ngay KHÓA HỌC TRAI NGHIỆM NHÂN VIÊN – EMPLOYEE EXPERIENCE (EX)

8. Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo, không cấm giáo viên dạy thêm.

• Nội dung tin: Sáng ngày 16/6/2025, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Nhà giáo với 451/460 đại biểu có mặt tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 96,23%). Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo rằng dự thảo Luật không cấm dạy thêm, mà chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm khắc phục tình trạng dạy thêm tràn lan. Yêu cầu nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy hiện đã được quy định trong Thông tư về dạy thêm, học thêm của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Luật Nhà giáo này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

• Lời khuyên cho nhân sự: Mặc dù Luật Nhà giáo không trực tiếp liên quan đến doanh nghiệp phi giáo dục, nhưng các chuyên gia nhân sự có thể rút ra bài học về sự minh bạch và đạo đức nghề nghiệp. HR nên đảm bảo rằng các chính sách nội bộ của doanh nghiệp luôn rõ ràng, công bằng và không tạo ra bất kỳ áp lực nào lên nhân viên trong việc tham gia các hoạt động ngoài công việc. Việc xây dựng một văn hóa doanh nghiệp đề cao sự liêm chính và chuyên nghiệp sẽ góp phần tạo dựng môi trường làm việc lành mạnh.

9. Đàm phán thương mại đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đạt nhiều tiến bộ, thu hẹp khoảng cách.

• Nội dung tin: Trong 4 ngày đàm phán tại Washington D.C, Hoa Kỳ (từ ngày 9-12/6/2025), đoàn đàm phán Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể, thu hẹp khoảng cách trong tất cả các lĩnh vực đàm phán của vòng đàm phán lần thứ 3 Hiệp định song phương về Thương mại đối ứng. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao những đánh giá của Bộ trưởng Lutnick và Đại sứ Greer, đồng thời khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc xây dựng và thúc đẩy quan hệ kinh tế thương mại với Hoa Kỳ theo hướng cân bằng, bền vững vì lợi ích của nhân dân và doanh nghiệp hai nước. Các Bộ trưởng nhất trí giao cấp kỹ thuật hai bên tiếp tục tăng cường trao đổi để sớm có thỏa thuận phù hợp với kỳ vọng và điều kiện của mỗi bên.

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự trong các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu hoặc chuỗi cung ứng liên quan đến Hoa Kỳ cần theo dõi sát sao tiến độ đàm phán thương mại này. Việc đạt được thỏa thuận thương mại đối ứng sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp Việt Nam, từ đó tác động đến chiến lược tuyển dụng, mở rộng sản xuất và phát triển nguồn nhân lực. HR cần chuẩn bị sẵn sàng để nắm bắt những cơ hội này, có thể bằng cách đào tạo kỹ năng mới cho nhân viên hoặc tìm kiếm nhân tài có kinh nghiệm làm việc với thị trường Mỹ.

10. Hà Nội triển khai trực tuyến 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp.

• Nội dung tin: Thành phố Hà Nội đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng: đến năm 2026, toàn bộ thủ tục hành chính (TTHC) liên quan đến doanh nghiệp sẽ được thực hiện hoàn toàn trực tuyến, liền mạch và minh bạch, nhằm cắt giảm chi phí, thời gian và thúc đẩy môi trường đầu tư thuận lợi. Mới đây, Trung tâm Phục vụ Hành chính công thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện đảm bảo 100% TTHC liên quan đến doanh nghiệp ưu tiên thực hiện theo hình thức trực tuyến. Đây là hoạt động nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 66/NQ-CP của Chính phủ và Công điện số 69/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Một loạt chỉ tiêu cụ thể đã được đặt ra, bao gồm: 100% TTHC liên quan đến doanh nghiệp được cung cấp trực tuyến; ít nhất 95% hồ sơ được tiếp nhận và xử lý hoàn toàn trên môi trường điện tử; tối thiểu 90% doanh nghiệp phản hồi hài lòng qua khảo sát số; 100% hồ sơ xử lý đúng hoặc sớm hơn thời hạn; 100% doanh nghiệp có thể thực hiện TTHC từ bất kỳ đâu, không phụ thuộc địa giới hành chính.

• Lời khuyên cho nhân sự: Các chuyên gia nhân sự tại Hà Nội cần chủ động nắm bắt và tận dụng tối đa lợi ích từ việc triển khai trực tuyến 100% TTHC liên quan đến doanh nghiệp. HR nên tham gia các buổi tập huấn, hội thảo về việc sử dụng các cổng dịch vụ công trực tuyến để thực hiện các thủ tục liên quan đến lao động, bảo hiểm, thuế… Việc chuyển đổi số trong quản lý hành chính sẽ giúp HR tiết kiệm đáng kể thời gian và công sức, từ đó có thể tập trung nhiều hơn vào các hoạt động chiến lược như phát triển nhân tài và xây dựng văn hóa doanh nghiệp.

BẢN TIN NHÂN SỰ NGÀY 14-15/6/2025 đã cung cấp một cái nhìn toàn diện về những diễn biến quan trọng trên thị trường lao động, từ những cập nhật về chính sách lương tối thiểu và BHXH, đến những thách thức trong việc quản lý lao động trẻ và định hướng về chuyển đổi số trong thủ tục hành chính. Những lời khuyên chiến lược dành cho các chuyên gia nhân sự trong từng sự kiện không chỉ giúp họ cập nhật thông tin mà còn trang bị những kiến thức và công cụ cần thiết để điều hướng những thách thức và tận dụng những cơ hội trong lĩnh vực quản lý nguồn nhân lực.

Trong bối cảnh thị trường lao động không ngừng biến đổi và phức tạp, vai trò của bộ phận nhân sự ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Việc nắm vững các xu hướng, hiểu rõ các quy định pháp luật và có những chiến lược quản lý nhân lực hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và tạo ra một môi trường làm việc tốt cho người lao động. Bạn có muốn tìm hiểu sâu hơn về bất kỳ khía cạnh nào của các thay đổi chính sách này không?