Để “hiểu đặc điểm ngành tường tận – trăm trận trăm thắng”, doanh nghiệp cần áp dụng một loạt các mô hình phân tích nhằm khám phá triệt để cả môi trường nội bộ lẫn môi trường bên ngoài. Qua đó, bạn có thể xây dựng chiến lược cạnh tranh phù hợp và tạo ra lợi thế bền vững. Dưới đây là một số mô hình phân tích chủ chốt:
Mô hình PESTEL (Political, Economic, Social, Technological, Environmental, Legal):
Chính trị: Đánh giá các quy định, chính sách của chính phủ và tác động của chúng đến ngành.
Kinh tế: Nghiên cứu tình hình kinh tế vĩ mô, tỷ giá, lạm phát, tăng trưởng kinh tế…
Xã hội: Phân tích xu hướng xã hội, văn hóa, thói quen tiêu dùng và dân số mục tiêu.
Công nghệ: Xem xét các tiến bộ công nghệ, đổi mới sáng tạo có thể tạo ra cơ hội hoặc thách thức.
Môi trường: Đánh giá các yếu tố liên quan đến bảo vệ môi trường, bền vững và tiêu chuẩn xanh.
Pháp lý: Phân tích luật pháp, quy định về lao động, an toàn, và sở hữu trí tuệ.
Mô hình 5 Lực Lượng Cạnh Tranh của Porter:
Cạnh tranh nội bộ: Đánh giá mức độ cạnh tranh giữa các đối thủ hiện có.
Nguy cơ từ đối thủ mới: Xác định rào cản gia nhập ngành.
Sức mạnh thương lượng của nhà cung cấp: Tác động của nhà cung cấp đến giá thành và chất lượng.
Sức mạnh thương lượng của khách hàng: Quyền lực của khách hàng trong việc đàm phán giá và chất lượng.
Nguy cơ từ sản phẩm/dịch vụ thay thế: Mức độ dễ dàng thay thế sản phẩm hiện có bởi sản phẩm khác.
Mô hình SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats):
Điểm mạnh: Những năng lực, nguồn lực và lợi thế cạnh tranh nội bộ.
Điểm yếu: Những hạn chế, điểm yếu mà doanh nghiệp cần cải thiện.
Cơ hội: Các yếu tố ngoại vi tạo ra tiềm năng phát triển.
Thách thức: Các rủi ro và yếu tố tiêu cực từ môi trường bên ngoài.
Chuỗi Giá trị (Value Chain Analysis):
Phân tích các hoạt động chính và hỗ trợ trong doanh nghiệp để xác định điểm tạo ra giá trị, từ đó tối ưu hóa quy trình và giảm chi phí.
Ma trận CPM (Competitive Profile Matrix):
So sánh các điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp với đối thủ cạnh tranh dựa trên các tiêu chí trọng yếu của ngành.
Kết hợp phân tích ngoài và trong:
Sau khi phân tích môi trường ngoài (PESTEL, Porter) và môi trường trong (SWOT, Value Chain), doanh nghiệp có thể tổng hợp lại để xác định các điểm mạnh cần khai thác, điểm yếu cần cải thiện, cơ hội thị trường và thách thức cạnh tranh.
Kết quả này sẽ là cơ sở để xây dựng chiến lược kinh doanh toàn diện, đảm bảo mỗi “trận” trong ngành đều được chuẩn bị kỹ lưỡng, hướng tới “trăm trận trăm thắng”.
Mô hình Hỗn hợp:
Ví dụ, sau khi xác định cơ hội từ mô hình PESTEL và mức độ cạnh tranh từ Porter, doanh nghiệp có thể sử dụng SWOT để chuyển hóa thông tin thành chiến lược cụ thể, từ đó định hướng cải tiến quy trình nội bộ thông qua Value Chain.
Hiểu đặc điểm ngành “tường tận” nghĩa là bạn phải nắm bắt được:
Yếu tố bên ngoài (chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, môi trường, pháp lý) và mức độ cạnh tranh của ngành (Porter’s Five Forces).
Yếu tố nội bộ (năng lực, quy trình, văn hóa, và hiệu suất làm việc) thông qua SWOT, chuỗi giá trị và CPM.
Sự kết hợp này sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng một chiến lược kinh doanh và quản trị nguồn lực vững chắc, từ đó không chỉ đạt được lợi thế cạnh tranh mà còn có khả năng ứng phó hiệu quả với mọi thách thức, đảm bảo “trăm trận trăm thắng”.
Giấy CNĐKKD số 0110335457 do Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hồ Chí Minh cấp ngày 18/01/2024.
